Vladimir Vladimirovič Majakovski

Biografija

Vladimir Vladimirovič Majakovski je bio ruski pisac, glumac i slikar. Smatra se jednim od začetnika ruskog futurizma. Rođen je u mjestu Bagdati pored Kutaisija, 19. jula 1893. godine, a umro je u Moskvi, 14. aprila 1930. godine.

U toku ranog perioda svog života, prije revolucije, Majakovski je postao istaknuta figura ruskog futurističkog pokreta. Bio je jedan od potpisnika Futurističkog manifesta „Šamar javnom ukusu“ (1913. godine). Autor je pjesama „Oblak u pantalonama“ (1915. godine) i „Flauta-kičma“ (1916. godine).

Majakovski je tokom karijere stvarao raznovrsna književna djela: pisao je pjesme, režirao i glumio u raznim filmovima, uređivao je časopis o umjetnosti „LEF“ i kreirao agitprop postere kao podršku Komunističkoj partiji tokom Ruskog građanskog rata.

Demantovao je ideološku i patriotsku podršku ideologiji Komunističke partije. Njegov odnos prema državi bio je složen i često uzburkan. Bio je svjedok rastućem djelovanju države u kulturnoj cenzuri i razvoju državne doktrine socijalističkog realizma. Njegovi radovi koji su sadržavali kritike ili satire prema sistemu su: pjesma „Razgovor s poreznikom o poeziji“ (1926. godine) i drame koje je napisao 1929. godine.

Godine 1930. Majakovski je izvršio samoubistvo. Čak i nakon njegove smrti ostaje nejasan njegov odnos sa državom. Iako je Majakovski za života trpio oštre kritike od strane raznih sovjetskih vladinih tijela, Staljin ga je posthumno proglasio najboljim i najdarovitijim pjesnikom sovjetske epohe.

Lični život

Majakovski je rođen u mjestu Bagdati. Otac mu se zvao Vladimir Konstantinovič Majakovski. Po zanimanju je bio šumar, a vodio je porijeklo iz plemićke porodice. Otac mu je bio daleki rođak pisca Grigorija Danilevskog. Majka mu se zvala Aleksandra Aleksejevna. Bila je domaćica koja je vodila brigu o djeci, sinu i dvijema ćerkama koje su se zvale Olga i Ludmila. Majakovski je imao brata Konstantina koji je umro u ranom djetinjstvu. Porodica je bila ruskog porijekla sa očeve strane, a ukrajinskog porijekla po majci. U kući se govorio ruski jezik.

Od 1902. godine Majakovski je pohađao gimnaziju, gdje je kao četrnaestogodišnjak učestvovao u socijalističkim demonstracijama. Nakon iznenadne i prerane smrti njegovog oca, usljed trovanja krvi 1906. godine, majka je odlučila da se sa djecom preseli u Moskvu.

Od jula 1906. godine Majakovski je pohađao gimnaziju u Moskvi gdje je razvio strast prema marksističkoj literaturi. Godine 1907. postao je član gimnazijskog andergraund socijaldemokratskog kruga. Sudjelovao je u brojnim aktivnostima ruske Socijaldemokratske laburističke stranke, kojoj se pridružio iste godine.

Iz gimnazije je izbačen 1908. godine, jer njegova majka više nije bila u mogućnosti plaćati školarinu. Dvije je godine pohađao Stroganovsku školu industrijske umjetnosti, zajedno sa sestrom Ludmilom.

Kao mladi Boljševik, Majakovski je učestvovao u distribuciji propagandnih letaka, posjedovao je pištolj bez dozvole, a 1909. godine uključio se u krijumčarenje političkih aktivistica iz zatvora. Njegova socijalistička agitacija rezultirala je hapšenjem i kaznom zatvora od jedanaest mjeseci.

U zatvoru je počeo pisanje poezije. Kao maloljetnik, izbjegao je ozbiljniju zatvorsku kaznu, pa je u januaru 1910. godine pušten na slobodu. Iako mu je u zatvoru oduzeta bilježnica u kojoj je napisao prve stihove, godinu 1909. je navodio kao godinu u kojoj je počeo svoju književnu karijeru. Nakon puštanja iz zatvora Majakovski je ostao žestoki socijalista, mada sebe nije doživljavao kao ozbiljnog revolucionara. Trajno je napustio stranku i posvetio se obrazovanju.

Godine 1911. Majakovski se upisao na Moskovsku umetničku školu. U septembru iste godine sprijateljio se sa Davidom Burljukom (David Burlyuk). Ovo prijateljstvo je rezultiralo pokretanjem ruskog futurizma. Majakovski je postao član grupe „Hylaea“, koja je imala za cilj oslobađanje umjetnosti od akademske tradicije.

Majakovski je posjedovao jedinstven karakter. Bio je buntovnik po prirodi. Volio je rasprave i druženja. Uživao je u životu, posjedovao je nenadmašnu životnu energiju. Raspoloženja je prilagođavao datim situacijama, a po emocijama je bio nagao i eruptivan.

Pojavom je plijenio pažnju okoline. Bio je lijep, visok i zgodan čovjek. Njegov snažan glas uveliko je upotpunjavao njegovu atraktivnost. Isticao se kao recitator i retor. Njegov snažan duh i tijelo stajali su u istoj ravni sa njegovim snažnim emocijama i vizijama.

Ljubavni život

Dinamičan život Majakovskog u stopu je pratila neobična ljubavna priča. Žena koju je ludo volio zvala se Ljilja Brik (Lilya Brik). Naime, dotična dama je bila udata i to za gospodina koji je bio izdavač poezije Majakovskog.

Ova uzbudljiva ljubavna priča počela je kada se Majakovski 1915. godine pojavio u kući Osipa Brika i njegove supruge Ljilje, koji su često pravili kućne zabave za istaknute umjetnike i druge važne osobe. U njihovu porodičnu kuću Majakovski je stigao na poziv mlađe Ljiljine sestre, Elze.

Majakovski je te noći, pred prisutnim ljudima, prvi put javno pročitao svoju poemu „Oblak u pantalonama“ koju je prije izvjesnog vremena napisao i posvetio djevojci koja se zvala Marija, a koja je bila jedna od njegovih bivših ljubavi. U toku recitovanja pjesme, neprestano je gledao u Ljilju, koja ga je te noći opčinla.

Ljilja je bila žena koja se nije isticala ljepotom, ali je svakako svojom pojavom i ponašanjem izludila mnoge muškarce u Rusiji. Vodila je porijeklo iz ugledne, jevrejske porodice. Važila je za obrazovanu ženu, stekla je diplomu iz arhitekture. Poznavala je tri jezika. Često je svirala klavir pred prisutnim gostima u svom domu.

Ljilja je jako rano, sa svojih trinaest godina, počela da ostvaruje ljubavne veze sa muškarcima. Sa sedamnaest godina je imala abortus, poslije čega više nije mogla da zatrudni. Ujaka je vidjela kao potencijalnog muža, iako se nije udala za njega, jer nisu dobili potrebno odobrenje za brak.

Za advokata, književnog kritičara i publicistu Osipa Brika udala se u svojoj dvadeset i šestoj godini. Osip i Ljilja su se upotpunjavali na intelektualnom planu, ali emotivno i fizički nisu odgovarali jedno drugom. Gospodin Brik je imao vanbračne afere, čak je povremeno živio sa svojom sekretaricom. Ni Ljilja nije bila vjerna svom mužu. Iako njihov brak nije bio oličenje savršenosti, nisu se razvodili, te su ostali zajedno sve do iznenadne Osipove smrti, 1945. godine.

Nakon što je završio čitanje svoje poeme „Oblak u pantalonama“ Majakovski se obratio Ljilji sa pitanjem da li smije ovu poemu njoj da posveti. Dobivši potvrdan odgovor, recitovanje ove poeme nadalje je započinjao čuvenim riječima „Tebi, Liljo“. Mnoge svoje pjesme je Majakovski posvetio Lilji, dok ih je njen muž izdavao.

Poslije izvjesnog vremena Majakovski je živio sa bračnim parom Brik. Ljilja je ostvarivala intimne odnose sa obojicom. Pisala je jednom svom prijatelju kako je uživala u tome da sa mužem vodi ljubav, dok je Majakovskog držala zaključanog u susjednoj sobi, koji je u nemoći preklinjao da prestanu.

Majakovski je istinski zavolio Ljilju. Pisao joj je ljubavna pisma koja je završavao tako što bi nacrtao malenog psa, kao simbol svoje duboke odanosti i vjernosti. Ljilja je takođe Majakovskom pisala pisma, koja su odisala hladnoćom i rezervisanosti. Pet godina je potrajao ovaj nesvakidašnji ljubavni trougao. Ljilji su smetali ljubomorni ispadi Majakovskog, a i njena strast prema njemu počela je da jenjava.

Iako je Ljilja bila najvažnija žena u životu Majakovskog, nije bila jedina. Pored brojnih avantura, ponekad se upuštao u ozbiljnije veze sa drugim ženama. Dva puta je bio na korak do braka, ali je Ljilja u oba slučaja spriječila nastanak ovih brakova. Prvi put je imao namjeru da oženi djevojku Nataliju Brjuhanenko, a drugi put Tatjanu Jakovljevu.

Nakon što je Ljiljina strast prema Majakovskom prestala, radila je sve da ga pod svaku cijenu i dalje zadrži pored sebe. Ne zna se tačno koji su razlozi njene težnje da zadrži Majakovskog. Postoje razna nagađanja. Za jedan od razloga uzima se materijalna korist, jer je Majakovski kupovao Ljilji skupe stvari. Drugi moguć je njena ljubomora, jer je mnoge svoje pjesme posvetio drugim ženama.

Iako postoji još veliki niz spekulacija, pravi razlog je možda znala samo Ljilja. Uspjela je u svom naumu, ostala je najvažnija žena u njegovom srcu. Prije čina samoubistva, Majakovski je napisao oproštajno pismo, koje je završio rečenicom „Ljiljo, voli me“. Isto kao Majakovski, Ljilja je sebi oduzela život, samo što je ona to učinila u periodu duboke starosti.

Književni rad

Majakovski je sa oduševljenjem prihvatio Oktobarsku revoluciju, pa je mnoga svoja djela, pjesme i slike, radio nadahnut revolucijom. Prve pjesme napisao je u futurističkom tonu, a bio je na samom čelu ovog pokreta. Uspijevao je u težnji za stvaranjem nove, drugačije poezije koja je proizašla iz urbanih i revolucionarnih tokova njegovog vremena.

Bio je jedan od osnivača ruskog futurizma. Manifest ruskog futurizma objavljen je 1912. godine naslova „Šamar javnom ukusu“. Osim Majakovskog, ovaj manifest su potpisali i David Burljuk, Aleksandar Kručonih, Viktor Hlebnjikov.

Majakovski je doprinijeo uvođenju novih žanrova: lirsko-epske poeme, lirske reportaže, lirsko-fantastične poeme i drugi. Njegova poezija odiše velikim brojem stilskim izražajnim sredstvima, gdje se u prvom planu ističu dotada neviđene metafore, kao i hiperbole. Pjesnik se služio igrom riječi. U njegovoj poeziji prisutne su žargonske riječi i vulgarizmi.

Stvorio je novu strukturu stiha čija je svrha obraćanje velikom auditorijumu, prije svega pisanu za revolucionarnu tribinu. Njegove najpoznatije pjesme monološkog tipa su „Oblak u pantalonama“, „Flauta-kičma“, „Rat i svijet“, „Čovjek“. Njegova pjesma koja je prvenstveno napisana u službi revolucije je „Lijevi marš“, kao i scensko djelo biblijskih motiva „Misterija Bufo“.

Majakovski je bio uticajan književnik i van granica svoje države. Značajno je doprinijeo razvitku sovjetske poezije. Svojim djelima obrušavao se na loše prilike u tadašnjem društvu, malograđanstvo, svaki oblik tlačenja slabijih i društvene pošasti koja je harala u tadašnjoj Rusiji.

Poezija Majakovskog sabrana je u trinaest tomova. Njegov dinamičan temperament doprinijeo je učestalosti njegovog umjetničkog stvaranja. Poezija mu je splet opšteg i ličnog. U pjesmama tematizuje revoluciju, čovjeka i njegovu prirodu, sebe, ljubav, stvarnost, život i smrt.

Njegove najpoznatije pjesme su: „Oblak u pantalonama“, „O tome“, „Vladimir Ilič Lenjin“, „Dobro! Oktobarska poema“, „Na sav glas“. Osim poezije bavio se i dramskim pisanjem. Njegove poznate drame su: „Vladimir Majakovski“ i „Hladan tuš“.

Posljednja godina i smrt

Iako je živio ispunjenim životom, posljednju godinu svog života proveo je mirno i povučeno. Izvršio je samoubistvo 14. aprila 1930. godine, u svojoj 37. godini života.

Za života je osuđivao čin samoubistva, u prvi plan ističući samoubistvo Sergeja Jesenjina. Sam čin samoubistva ostao je tajna, ali se zna da je u oproštajnom pismu napisao: „Ovo nije način (drugima ga ne preporučujem), ali ja nemam izlaza“.

Bibliografija

Poeme:

• „Oblak u pantalonama“ (1915. godine)
• „Flauta-kičma“ (1915. godine)
• „Rat i svijet“ (1917. godine)
• „Čovjek“ (1918. godine)
• „150 000 000“ (1921. godine)
• „O tome“ (1923. godine)
• „Evo Vam“ (1923. godine)
• „Vladimir Ilič Lenjin“ (1924. godine)
• „Vladimir Ilič Lenjin“ (1924. godine)
• „Oda revoluciji“ (1925. godine)
• „Iz sveg glasa“ (1927. godine)
•  „Na sav glas“ (1930. godine)

Drame:

• „Vladimir Majakovski“ (1913. godine)
• „Hladan tuš“ (1930. godine),

Ostala djela:

• „Šamar javnom ukusu“ (1912. godine)
• „Misterija Bufo“ (1918. godine)