Mark Rafalo (Mark Ruffalo)

Biografija

Mark Rafalo (Mark Alan Ruffalo) je američki glumac, producent i politički aktivista. Rođen je 22. novembra 1967. godine u gradu Kenoša, u američkoj saveznoj državi Viskonsin. Sa suprugom Sanrajs Kojgni (Sunrise Coigney) i troje dece živi u Njujorku. Veliku popularnost stekao je glumeći Marvelovog superjunaka Brusa Benera (Bruce Banner) koji pretvarajući se u nepobedivog Hulka postaje deo neobične grupe koja ima zadatak da spase planetu od propasti.

Prvu filmsku ulogu Rafalo je dobio 1989. godine u jednoj od epizoda „Si-Bi-Es-ove letnje pozornice“ („CBS Summer Playhouse“). Uloga u drami „Ovo je naša mladost“ („This Is Our Youth“) iz 1996. godine mu je donela nominaciju za nezavisnu nagradu „Spirit“. Usledile su uloge u filmovima „Danas 13, sutra 30“ („13 Going on 30“) i „Večni sjaj besprekornog uma“(„Eternal Sunshine of the Spotless Mind“) iz 2004. godine, „Zodijak“ („Zodiak“) iz 2007. godine, te „Ono što te ne ubije“ („What Does’s Kill You“) iz 2008. godine. Dve godine kasnije glumio je u psihološkom trileru „Zatvoreno ostrivo“ („Shutter Island“) , te komediji „Klinci su u redu“ („The Kids Are All Right“) za koju je nominovan za nagrade „SAG“, „BAFTA“ i Oskar u kategoriji „najbolji sporedni glumac“.

Ipak, planetarnu popularnost je stekao glumeći Marvelovog superjunaka Hulka u filmovima „Osvetnici“ („The Avengers“) iz 2012. godine, „Ajronmen 3“ („Iron Man 3“), „Osvetnici: Era Altrona“ („Avengers: Age of Ultron“) iz 2005. godine, Tor: Ragnarok („Thor: Ragnarok“) iz 2017. godine, te „Osvetnici: Rat beskaja“ („Avengers: Infinity War“) iz 2018. godine.

Producentski debi doživeo je 2014. godine televizijskom dramom „Normalno srce“ („The Normal Heart“) koja mu je donela nominaciju za nagradu „Emi“ („Emmy Award“) u kategoriji izvanrednog televizijskog filma. Osim toga, donela mu je brojne druge nagrade i nominacije. Iste godine glumio je Dejva Šulca (Dave Schultz) u filmu „Rvanje s ludilom“ („Foxcatcher“) za kojeg je dobio nominaciju za Zlatni globus u kategoriji „najbolji sporedni glumac“. Godinu dana kasnije nominovan je za Zlatni globus u kategoriji „najbolji filmski glumac u mjuziklu i komediji“ i to zahvaljujući odličnoj glumi u filmu „Beskrajni polarni medved“ („Infinitely Polar Bear“). Uloga u filmu „Pod lupom“ („Spotlight“) donela mu je nominaciju za Oskara i BAFTA nagradu za najboljeg glumca.

Detinjstvo i obrazovanje

Mark Rafalo je rođen 1967. godine u gradu Kenoša na jugozapadnoj obali jezera Mičigen. Njegova majka Meri Rouz (Marie Rose Hébert Ruffalo) je bila frizerka i krojačica, a njegov otac Frenk (Frank Lawrence Ruffalo Jr.) je radio kao moler. Mark ima dve sestre – Tanju (Tanja Ruffalo) i Nikol (Nicole Ruffalo), dok mu je brat Skot (Scott) preminuo 2008. godine. Frenk je potomak italijanskih doseljenika, a Meri Roz ima francusko-kanadske korene.

Mark je tokom svog školovanja pohađao i katoličku i redovnu školu. Sebe opisuje kao srećno dete iako se tokom detinjstva i mladosti borio sa disleksijom i ADHD poremećajem. Tinejdžerske godine proveo je u Virdžinija Biču na jugoistoku američke savezne države Virdžinije. Tu je završio srednju školu, a nakon toga porodica se prvo preselila u San Dijego, a potom u Los Anđeles. U LA je počeo da uči glumu na „Stela Adler konzervatorijumu“ („Stella Adler Conservatory“). U tom periodu pisao je, uređivao i glumio u mnogim pozorišnim predstavama, te preživljavao radeći kao konobar.

Karijera

Godine 1996. dobio je manju ulogu u filmu „Zubar“ („The Dentist“), a dve godine kasnije u niskobudžetnoj komediji „Ljudi od zanata“ („Safe Men“). 1999. godine dobio je ulogu u ratnoj drami „U sedlu s đavolom“ („Ride with the Devil“). U međuvremenu je upoznao pisca Keneta Lonergana (Kenneth Lonergan) s kojim je započeo saradnju na brojnim projektima. Jedan od njih je bila i predstava „Ovo je naša mladost“. Nakon toga dobio je ulogu u ekranizaciji Lonerganovog romana „Možete da računate na nas“ koja mu je donela nominaciju za Oskara u kategoriji „najbolji sporedni glumac“. Ovom ulogom privukao je pažnju mnogih režisera, te simpatije publike, pa su ga često nazivali „mladim Marlonom Brandom“. Osvojio je i nagradu Asocijacije filmskih kritičara Los Anđelesa, te glavnu nagradu Filmskog festivala u Montrealu, što mu je otvorilo brojna vrata za nove projekte.

2002. godine dobio je glavnu ulogu u romantičnoj drami „XX/XY“, a godinu dana kasnije snimio je dva filma – „Moj život bez mene“ („My Life Without Me“) i „Mračne opsesije“ („In the Cut“). Godine 2004. svetlo dana je ugledala SF drami „Večni sjaj besprekornog uma“ („Eternal Sunshine of th Spotless Mind“ u kome je Rafalo glumio rame uz rame s Džimom Kerijem (Jim Carrey), Kejt Vinslet (Kate Winslet), Kirsten Danst (Kirsten Dunst) i Elajdžom Vudom (Elijah Wood). Iste godine se na malim ekranima pojavio kao detektvi koji juri Toma Kruza (Tom Cruise) u napetom trileru „Kolateral“ („Collateral“). Polovinom 2000-ih dobijao je manje-više romantične uloge i to u filmovima „Stjuardese u akciji“ („View From the Top“), „Danas 13, sutra 30“, „Kao na nebu“ („Just Like Haven“), „Šuška se…“ („Rumor Has It“) i drugima.

Osim filmova, radio je i pozorišne predstave, a jedna od njih pod nazivom „Awake and Sing!“ donela mu je nominaciju za nagradu „Toni“ („Tony Award“) u kategoriji „najbolji glumac u predstavi“.

U martu 2007. godine u bioskopima se pojavio film „Zodijak“ u kome Rafalo glumi inspektora Dejva Tošija (Dave Toschi), zaduženog za istragu serije ubistava koja su se desila tokom 1969. i 1970. godine. U filmu „Krivica“ Terija Džordža (Terry George) glumio je advokata Dvajta Arna (Dwight Arno) koji vozeći prebrzo slučajno usmrti dete.

Sa kolegama Ejdrijanom Brodijem (Adrien Brody) i Rejčel Vajs (Rachel Weisz) igrao je u avanturističkoj komediji „Braća Blum“ („The Brothers Bloom“) iz 2008. godine. Iste godine dobio je priliku da bude partner Džulijen Mur (Julianne Moore) u filmu „Slepilo“ („Blindness“). U projektu Brajana Gudmena (Brian Goodman) „Ono što te ne ubije“ („What Doesn’s Kill You“) glumio je rame uz rame s Itanom Houkom (Ethan Hawke) i Amandom Pit (Amanda Peet). Film je premijerno prikazan na Filmskom festivalu u Torontu. 2009. godine igrao je Ejdriana u filmu „Tamo gde su divlje stvari“ („Where The Wild Things Are“), a sledeće godine u Skorsizijevom (Martin Scorsese) trileru „Zatvoreno ostrvo“.

Uloga u filmu „Klinci su u redu“ američke scenaristkinje i rediteljke Lise Kolodenko (Lisa Cholodenko) iz 2010. godine donela mu je nominaciju za Oskara u kategoriji „najbolji sporedni glumac“.

2012. godine prvi put se pojavio u ulozi Brusa Benera/Hulka u Marvelovom filmu „Osvetnici“. Pokazao se kao odlična zamena za Edvarda Nortona (Edward Norton), pa su Marvelovi producenti odlučili da mu ponude dugogodišnji ugovor. Kao Bener se pojavio i u filmu „Ajronmen 3“ („Iron Man 3“), a nakon toga i u drugom nastavu osvetnika koji su 2015. godine objavljeni pod naslovom „Osvetnici: Era Altrona“. U trećem nastavku priče o nordijskom bogu Toru – „Tor: Ragnarok“, borio se u areni s Krisom Hemsvortom (Chris Hemsworth), a u najnovijem delu „osvetnika“ koji je objavljen u aprilu 2018. godine pod nazivom „Osvetnici: Rat beskraja“ s ostatkom superjunaka se kao Brus Bener borio protiv zlog Tanosa. Po svemu sudeći naći će se i u sledećem nastavku koji je najavljen za 2019. godinu.

Aktivizam

Osim što je poznat po brojnim filmskim ulogama, američka javnost je Marka Rafala upoznala i kao borca za ljudska prava. On je deo pokreta „pro-choice“ koji se zalaže za legalizaciju abortusa. Jednom prilikom je izjavio kako „ne želi da se vrati vreme kada su žene morale da pređu čitavu zemlju kako bi pod okriljem noći u nekom jefitnom hotelu izvršile abortus“.

Osim toga, zalaže se za plava LGBTQ populacije iako su ga pojedinici kritikovali kada je radeći kao ekskluzivni producent u filmu „Anything“ odbio transrodnog kaskadera Meta Bomera (Matt Bomer).

Javno je tvrdio da je Zika virus koji je poharao deo Brazila proizveden u britanskoj biohemijskoj kompaniji i namerno pušten kako bi istrebio komarce.

Rafalo je jedan od strastvenih boraca za očuvanje životne sredine. Zajedno sa profesorom Markom Jakobsonom (Mark Z. Jacobson), filmašem Markom Krapelsom (Marco Krapels) i aktivistom Džošom Foksom (Josh Fox) osnovao je organizaciju „The Solutions Project“ koja podstiče upotrebu solarne energije i energije vetra.

Godine 2014. usprotivio se sukobima Izraelaca i Palestinaca u pojasu Gaze, napominjući da je Izrael porušio bolnicu i pobio svo osoblje i pacijente u mestu El-Vafa. Nakon što su ga iskritikovali kako brani Palestince, odgovorio je da se izvinjava što smatra da rušenje bolnica nije prihvatljiva stvar. Kritičari su otišli korak dalje pa su ga optužili za antisemitizam, ali on je umeo da odgovor: ž2Saosećanje s poginulima u Gazi ne čini me antisemitistom, mrziteljem Izraela niti pobornikom Hamasa, čini me čovekom“.

Privatni život

Mark Rafalo je od juna 2000. godine u braku sa Sanrajs Kojgni. 2001. godine dobili su sina Kina (Keen Ruffalo), 2005. godine ćerku Belu Noće (Bella Noche Ruffalo), a 2007. godine drugu ćerku Odet (Odette Ruffalo). Sa porodicom živi na Menhetnu u Njujorku.

U decembru 2008. godine njegov brat Skot je upucan u glavu u svom stanu na Beverli Hilsu. Preminuo je nedelju dana kasnije, a šta se zapravo te noći desilo nikad nije rasvetljeno.

Nakon završetka snimanja filma „Poslednji zamak“ („The Last Casle“) 2011. godine, Rafalu je dijagnostikovan tumor na mozgu. Ubrzo je operisan, te je neko vreme njegovo lice bilo delimično paralisano. Oporavio se od paralize, ali je tumor ostavio posledice, pa je glumac potpuno gluv na levo uvo.

Filmografija

Filmovi

• 1992. Rough Trade
• 1994. Mirror, Mirror 2: Raven Dance
• 1994. There Goes My Baby
• 1995. Mirror, Mirror III: The Voyeur
• 1996. The Destiny of Marty Fine
• 1996. The Dentist
• 1996. Blood Money
• 1996. The Last Big Thing
• 1998. Safe Men
• 1998. 54
• 1999. How Does Anyone Get Old?
• 1999. A Fish in the Bathtub
• 1999. Ride with the Devil
• 2000. You Can Count On Me
• 2000. Committed
• 2001. The Last Castle
• 2001. Apartment 12
• 2002. XX/XY
• 2002. Windtalkers
• 2003. My Life Without Me
• 2003. View from the Top
• 2003. In the Cut
• 2004. We Don’t Live Here Anymore
• 2004. Eternal Sunshine of the Spotless Mind
• 2004. 13 Going on 30
• 2004. Collateral
• 2005. Just Like Heaven
• 2005. Rumor Has It…
• 2006. All the King’s Men
• 2007. Chicago 10
• 2007. Zodiac
• 2007. Reservation Road
• 2008. Blindness
• 2008. What Doesn’t Kill You
• 2009. The Brothers Bloom
• 2009. Where the Wild Things Are
• 2009. Sympathy for Delicious
• 2010. The Kids Are All Right
• 2010. Shutter Island
• 2010. Date Night
• 2011. Margaret
• 2012. The Avengers
• 2013. Iron Man 3
• 2013. Thanks for Sharing
• 2013. Now You See Me
• 2013. Begin Again
• 2014. Infinitely Polar Bear
• 2014. Foxcatcher
• 2015. Avengers: Age of Ultron
• 2015. Spotlight
• 2016. Now You See Me 2
• 2017. Anything
• 2017. Thor: Ragnarok
• 2018. Avengers: Infinity War

Televizija

• 1989. CBS Summer Playhouse
• 1994. Due South
• 1997. On the 2nd Day of Christmas
• 1998. Houdini
• 2000. The Beat
• 2008. Penn & Teller: Bullshit!
• 2014. The Normal Heart

Pozorište

• 1998. This is Our Youth
• 2006. Awake and Sing!
• 2017. The Price

Nagrade

• 2000. Treća nagrada za najboljeg glumca koju dodeljuje Društvo filmskih kritičara Bostona („You Can Count On Me“)
• 2000. Nagrada „New Generation“ koju dodeljuje Asocijacija filmskih kritičara Los Anđelesa („You Can Count On Me“)
• 2000. Nagrada za najboljeg glumca na Filmskom festivalu u Montrealu („You Can Count On Me“)
• 2000. Nagrada za najboljeg glumca Nacionalnog društva filmskih kritičara („You Can Count On Me“)
• 2000. Nagrada za najboljeg glumca Društva filmskih kritičara San Dijega („You Can Count On Me“)
• 2000. Nagrada za najboljeg glumca Asocijacije filmskih kritičara Toronta („You Can Count On Me“)
• 2009. Specijalna nagrada žirija Filmskom festivala „Sundance“ („Sympathy for Delicious“)
• 2009. Nagrada za najbolju filmsku ekipu Društva filmskih kritičara Bostona („The Kids Are All Right“)
• 2009. Nagrada za najboljeg sporednog glumca Drušva njujorških filmskih kritičara („Sympathy for Delicious“)
• 2012. MTV nagrada za najbolju filmsku tuču („The Avengers“)
• 2014. Holivudska filmska nagrada („Foxcatcher“)
• 2015. Nagrada za najbolju glumačku postavu po mišljenju kritike („Spotlight“)
• 2015. Nagrada za najbolju timsku izvedbu („Spotlight“)
• 2015. Nagrada Robert Altman za najbolju glumačku postavu („Spotlight“)
• 2015. Satelit nagrada za najbolju filmsku ekipu („Spotlight“)
• 2015. Screen Actors Guilds nagrada za izvanrednu izvedbu („Spotlight“)